طاق ضربی چیست؟

شاید کمتر کسی باشد که پس از دیدن نماهای سنتی و چشم انداز دلربایش به وجد نیاید، نماهای سنتی که با هر قدم در کوچه خیابان شهرهای تاریخی یزد اصفهان و شیراز بسیار خودنمایی می کند. طاق ضربی در معماری سنتی از المان های اصلی محسوب می شود که اجرای آن با استفاده از آجر فشاری بوده و دارای شکل ظاهری به صورت نیم دایره های قوسی شکل تا حدود 6 متر می باشد. در این مقاله به بررسی تمامی نکات اجرای آن پرداخته ایم. کیفیت آجر فشاری مورد استفاده در این سقف از اهمیت بالایی برخوردار است که متخصصان سنگاج در این امر به یاری مشتریان خود آمده اند. لطفا برای دریافت قیمت آجر فشاری اصفهان به این لینک مراجعه نمائید و در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

مراحل ساخت سقف طاق ضربی

این سقف با قرار گیری تعداد آجر فشاری به همراه ملاتی از گچ و خاک میان دو تیر موازی که به آن پل می گویند ساخته می شود. معماران در قدیم برای انتقال بار مرده طاق ضربی از سقف به تیر های فرعی آن را به صورت قوسی اجرا می کردند. ضمن آنکه برای محکم شدن آجرها در جای خود با اندکی فشار با استفاده از ضربه دست آجر را با گچ و خاک فیکس می کردند. در ادامه نظر شما را به دیتیل سقف طاق ضربی به صورت مرحله به مرحله جلب می نمائیم:
تیرریزی سقف
در ابتدایی ترین مرحله از ساخت معمار ابتدا بستر مناسب برای اجرا را آماده می نماید. به این منظور پس از اجرای اسکلت فلزی یا بتنی، نشیمن اصولی را با رعایت فواصل مناسب ایجاد می کنند. حتما دقت کنید تیرآهن های مورد استفاده در اسکلت سالم باشد و دارای تاب یا پیچیدگی در طول مقطع نباشد.

اکنون با استفاده از پروفیل و تیرآهن های فولادی مرحله تیرریزی را انجام می دهند. لازم به ذکر است طول این مقاطع حتی الامکان از 5 متر بیشتر نباشد همچنین فاصله داخل به داخل از 70 تا 110 سانتی متر در نظر گرفته شود. نکته بسیار مهم دیگر در این مرحله حفظ مقاومت سقف در قسمت میانی است. به طور کلی طاق های ضربی به دلیل قوسی بودن در میانه سقف و با فاصله گرفتن از دهانه تیرها امکان فروریختن آجر وجود دارد به همین علت لازم است تیر را به میلگردهای حداقل 10 میل جوش بدهند.

ضمن آنکه این گونه سقف ها صلیب کافی نداشته و ممکن است هنگام راه رفتن دچار لرزش شوند. برای حل این معذل و مقاوم سازی سقف طاق ضربی دو راه وجود دارد:
مهار کردن این نیرو با استفاده از میلگرد : معماران برای ایجاد صلیب در سقف پیش از کفسازی میلگرد 10 میل را به صورت ضربدری به تیرآهن ها جوش می دهند.
ملات ماسه سیمان: استفاده از این ملات در مواردی می باشد که پس از جوش میلگرد به نتیجه مطلوب در تقویت سقف طاق ضربی دست نیافته باشند. در این صورت این ملات را بر روی تیرها می دهند. اما به یاد داشته باشید ماسه سیمان می تواند موجب سنگینی سقف شود.

آجر چینی سقف

پس از اجرای تیرریزی با رعایت کامل استانداردها باید با استفاده از آجر فشاری اصفهان و ملات خاک و گچ، سقف اجرا شود. نکات موجود در اجرای این مرحله شامل زنجاب کردن (خیساندن آجر در آب) آجر فشاری کوره ای قبل از کار بوده، ضمن آن که باید به نسبت ملات دقت کنید و از ملات زودگیر استفاده نمائید. برای داشتن ملات زودگیر باید نسبت خاک به گچ میزان یک به دو داشته باشد. نکته بعدی استفاده از ملات ماسه سیمان برای اجرای اولین ردیف آجر می باشد. این کار باعث اتصال محکم میان آجر فشاری قرمز و تیرآهن خواهد شد.
در هنگام آجرچینی دهانه های سقف را به صورت همزمان و در کنار یکدیگر قرار دهید تا به آجرها فشار وارد نشده و دهانه ها باز نگردد. مطلوب ترین ارتفاع قوس در دهانه سقف بین 2 تا 4 سانتی متر می باشد. با رعایت همین نکات تا آخرین ردیف آجر ادامه دهید تا تمام شود. در انتها ملات دوغاب گچ را از هر دو طرف زیر و رو بر روی سقف بدهید و اطمینان حاصل کنید تمامی منافذ پر شده باشد. همچنین فاصله آجرها با تیر را کنترل کنید تا حتما از میزان مطلوبی دوغاب پر شده باشد، این باعث می شود از حرکت سقف جلوگیری شود. ساخت اصولی قوس این نوع سقف ها را می توان از مهمترین نکته در ساخت آن دانست چرا که موجب انتقال نیرو به تیرهای دو طرف شده و مقاومت سقف را بالا می برد.
محاسبه تعداد آجر فشاری در طاق ضربی
جهت ساخت طاق ضربی به ازای هر متر مربع از سقف به میزان 500 لیتر ملات نیاز دارید. به همین ترتیب برای ساخت هر متر مربع سقف 70 عدد آجر فشاری 11 سانتی، 137 عدد آجر 22 سانتی و 217 عدد آجر 35 سانتی مورد نیاز است. البته این مقادیر را مهندس ناظر پروژه می تواند به صورت کاملا دقیق تر به شما ارائه دهد. امیدواریم این مطلب نظر شما را جلب کرده باشد. لطفا ما را از نظرات و پیشنهادات خود که به هرچه بهتر کردن مطالب یاری می رساند بهره مند سازید.